MOĞOL BOZKIRILARININ ROBİN HOOD'U, TOROİ BANDİ

16.06.2020

Mançu hükümetinin baskısı o kadar çok ağırdı ki, Moğol halkını korumak için süper kahramanlara gereksinim vardı. Yoksulları ve haksızlığa uğrayanları korumak isteyen bu adam, güneş doğarken yemin etmek ve “iyi adam” olmak için Shiliin Bogd Dağı'na gider, Tanrı'ya yakarırdı.Mançu hükümetinin baskısı o kadar çok ağırdı ki, Moğol halkını korumak için süper kahramanlara gereksinim vardı. Yoksulları ve haksızlığa uğrayanları korumak isteyen bu adam, güneş doğarken yemin etmek ve “iyi adam” olmak için Shiliin Bogd Dağı'na gider, Tanrı'ya yakarırdı.Hükümete başkaldıran Robin Hood'lar, Çinli tacirlerin ve zengin Moğolların mallarını çalıp, yoksul ve çaresiz insanlara dağıtırlardı. Evini ve ailesini kimse bilmezdi. Çünkü, hükümet ailesine kötülük yapabilirdi. Kendi başlarına, acımasız doğa koşullarında yaşarlardı. Her “iyi adam”'ın gerçek adı bilinmezdi. Toroi Bandi'lere isim babalığı yapan Nanzad Danzan'dır. Dariganga ilinde 1834–1904 yılları arasında yaşamıştır. Babası çocukken ölür. Yoksulluk ve çaresizlik içinde kalır. Annesi onu Budist tapınağına hizmetçi olarak verir. Karın tokluğuna kaldığı tapınakta, sürekli zorbalığa uğrar ve dövülür. Onuru kırılır ve tapınaktan kaçmaya karar verir. Toroi Bandi olur. O, yoksulların dilinde en popüleridir. Tsahar bölgesinde yoksullara yardım etmek için çalar.O, neşesini hiç kaybetmez, atının üzerinde en güzel şarkılarını söylerdi. Bugünkü Moğolistan'da bu tür müzikleri, yaşamın her alanında, her yerde duyabilirsiniz. Bir çobanı atının üzerinde sürülerini otlatırken, Toroi Bandi şarkıları söylerken duymak, uçsuz-bucaksız steplerde hoş olsa gerek.O, yoksulların gönlünde bir kahraman değil, aynı zamanda başkaldırı şarkıları, söyleyen iyi bir şarkıcı ve müzisyenidi. 19. yüzyıldan kalma tarihi bir kişiliktir. (Kaynak: Farfalle e trincee)Toroi Bandi, Moğol steplerinde egemenlik kuran tek Robin Hood değildi elbette. Qing hanedanına karşı savaşan, zengin tacirleri haraca bağlayan ve yoksullara yardım eden birçok insan vardı. Bunlar, gerçek isimlerini ve doğdukları yerleri kesinlikle söylemiyorlardı. Gerçek isimlerinin ortaya çıkması büyük yankı uyandırabilir ve ailelerine zarar verilebilirdi. Çalınan hayvanlar ve ganimetler çok uzak yerlere götürülüp, yoksullara dağıtılırdı. Çünkü, her hayvanın kızgın demirle dağlanmış damgaları (tamga) vardı, sürülerin yeni sahipleri zorda kalabilirlerdi.Toroi Bandi efsanelerinde de anlaşıldığı gibi, Qing hanedanının çöküşü, acımasız Toroi Bandi darbelerinde büyük yaralar alır ve imparatorluk zayıflar, devrimle birlikte çöker. Ama, Toroi Bandi'nin parçarsı olduğu bir devrim. (Xinhai Devrimi – 1912). Devrim, Kalmuk Kominist Birliği yardımıyla savunuldu.)Bugün Moğolistan'da büyükler torunlarına ve çocuklarına “iyi adam”'ların öykülerini anlatırlar. Öyküler, can kulağıyla her kesimce dinlenir. Moğolistan seyahetimde ben de bu öykülerden mihmandarlarımız aracılığı ile dinleme fırsatı bulmuştum.Dariganga, Moğolistan'ın en doğusunda, uçsuz-bucaksız kum tepeleri, volkanık kraterleri ve gölleri ile ünlü bir bölgesidir. Dariganga, bozulmamış doğasıyla Moğolistan'ın en güzel yörelerinden biridir. Bölge, 1912 yılına kadar Çin İmparatorluğun egemenliğindeydi. Meralar, İmparatorluğun atları için kullanıyordu. Ayrıca, Dariganga altın, kömür ve değerli taşlar bakımından oldukça zengin bir bölgedir. Çin İmparatorluğu'nun en önemli sömürge alanlarındandı. 1912 yılında Kalmuk Kominist Müfrezelerinin önderliğinde Dariganga bağımsızlığına kavuşur.İdari olarak Dariganga bölgesine ait olan Sakhbaatar bir cazibe merkezidir. Moğolistan'ın en kutsal dağı Shiliin Bogd Uul buradadır. Dariganga ve Shiliin Bogd Uul arasındaki yol boyunca, (Eylül ve Ekim aylarında) adeta bir cennete dönüşen Ganga Nuur gölü, binlerce kuğuyu ağırlar. Ganga Nuur'dan yaklaşık 10km. uzaklıkta, Çin sınırına bakan bir adamı tavsir eden heykelle karşılaşacaksınız. Kocaman kazanda yoksullara aş pişiren adam... Moğol Robin Hood, Toroi Bandi'ye adanmış bir anıt. Toroi Bandi (Nanzad Danzan) anısına, 1999 yılında Ganga Gölü'nün yakınlarında heykeli inşaa edildi. Sanki, Çinli komşularına bu efsanevi kahramanın yoksulların haklarını korumak için geri dönmeye hazır olduğunu anımsatmak istercesine...Yolunuz Moğolistan'a düşerse, Dariganga bölgesine uğramayı ihmal etmeyin. Dariganga, Nanzad Danzan (Toroi Bandi)'nın doğduğu yerdir. Olağanüstü doğasıyla görülmeye değer.