İNSANLIK TARİHİNİN EN İLGİNÇ GREVİ

13.12.2022

İNSANLIK TARİHİNİN İNSANLIK TARİHİNİN EN İLGİNÇ GREVİ

Mısır tarihinde yaşanan en büyük iki köle ayaklanmasından biri, Nil'in taşması sonucu sular altında kalan sarımsaklardan dolayıdır. Sular altında kalan ürünler çürür. Böyle olunca, köleler öğünsüz (sarımsaksız) kalırlar. Köleler ortalığı yakıp-yıkarlar, şiddetli sarımsak olayları yaşanır ve "sarımsak isterük" diye ayaklanırlar.Mısır tarihinde yaşanan en büyük iki köle ayaklanmasından biri, Nil'in taşması sonucu sular altında kalan sarımsaklardan dolayıdır. Sular altında kalan ürünler çürür. Böyle olunca, köleler öğünsüz (sarımsaksız) kalırlar. Köleler ortalığı yakıp-yıkarlar, şiddetli sarımsak olayları yaşanır ve "sarımsak isterük" diye ayaklanırlar.
Yüzyıllardır elit tabakaların yiyeceği olarak gösterilse de; sarımsak, kölelerin ve yoksulların yemeği olmaktan geri durmamıştır. Gerçek memleketi Orta Asya olan sarımsağı, besinlerinde kullanan ilk uygarlık Eski Mısır'dı. M. Ö. 3 bin yıllarında Firavun ailesi ve soylu sınıflar sofraların olmazsa olmazıydı. Tıpta, dini törenlerde, cenaze merasimlerinde sarımsak önemli yer tutmaktaydı. Tütsüsü yapılan sarımsağa, kokusundan dolayı kötü ruhlar yaklaşamıyordu. İnanış böyle. Ayrıca, bir güç göstergesi olarak da kölelere verildi. O dönemlerde Mısır coğrafyasında önemli bir yere sahipti sarımsak. Kutsal kitaplara bile konu olmuştu.
Bakara Suresi, ayet 61:"Hani bir zamanlar, "Ey Musa, bir tek çeşit yemeğe asla katlanmayacağız, yetert artık bizim için Rabbine dua et de bize yerin yetiştirdiği şeylerden; sebzesinden, kabağından, sarımsağından, mercimeğinden ve soğanından çıkarsın" dediniz. O da size "O üstün olanı daha aşağı olanla değiştirmek mi istiyorsunuz? Bir kasaba da konaklayın o vakit istediğiniz elbette olacaktır." dedi. Üzerlerine zitlet ve meskenet damgası vuruldu ve nihayet Allah'dan bir gazaba uğradılar"
Ayeti kısaca özetlersek;"Size verilen nimetlerin kıymetini bilmediniz, nankörlük ve terbiyessizlik yaptınız. Hergün yediğiniz bıldırcın etini, kudret helvasını elinizin tersiyle itip; kabak, salatalık, sarımsak, soğan, mercimek istediniz"
Köleler ne yapsın? İnsadır sonuçta. Tekdüze bir yaşam sıkar insanoğlunu. Yönetici ve zengin zümre farkı bir yaşam sürerken, kölelerin de çeşitlilik istemleri olacaktır elbette. Çalışırlarken sarımsak günlük öğünleridir.
Hz. Musa önderliğinde Mısır'dan ayrılan köleler için yanlışlık yaptıklarında, "inşallah Mısır'a geri döner, orada canınızın çektiği kadar soğan, sarımsak yer, belanızı da bulursunuz" diye hakaret edilirdi. Hz. Musa'yı yarı yolda bırakıp, sarımsak aşkı için Mısır'a dönenler olur. Hz. Musa'yı dinlemezler, kölelik ruhlarına işlenmiştir. Hz. Musa, "o halde utanç içinde gerisin geri dönün. Orada bu isteklerinizden var" der. Onlar, köleliğe razıdırlar, yeter ki sarımsak olsun...
Mısır Pramitleri yapılırken insan gücünden yararlanılmıştır. Pramit yapımında, savaşlarda ele geçirilen esirler ve köleler çalıştırıldı. Mısır köylüleri de isterlerse tarlalarını işlemedikleri aylarda pramit yapımında çalışırlardı. Örneğin, Gize'deki üç pramit yapılırken 10 bin kölenin çalıştığını, burada çalışanlar için hergün 2 ton et, soğan, sarımsak harcandığını öğrenmiş olduk. Özellikle sarımsak, günlük öğünün olmazsa, olmazıydı. Çünkü, sarımsağın müthiş güç kaynağı olduğuna inanılırdı. Sarımsak varsa, köle var. Köle varsa, pramit var, Firavun var...
Antik Mısır'da sosyal statü katı bir disiplin içinde işlemekteydi. Örneğin, toprak sahipleri ile çiftçiler farklı statüye sahiptiler. Çiftçiler, angarya sistemi içinde sulama, tarım ve inşaat işlerinde çalışmak zorundaydılar. Tarım aylarının dışında pramit inşaatında çalıştırılırlardı.
Mısır seyahatimde gördüğüm antik pramit taşları ile Bozyazı-Melanie (Kesiktaş) Antik Taş Ocağı'ndaki taşlar arasında sanki benzerlik var gibi. Bozyazı-Melanie Antik Taş Ocağı'nda peynir
keser gibi kesilen taşlar, blok halinde limandan yüklenir. Taş ocağını incelediğimizde; kesilen taşların boyutları ile pramitlerdeki taşlara benzerliği göze çarpmaktadır. Melanie'de çalışan köleler de sarımsak yemeden çalışmamıştır. Taş ocağının hemen üstündeki tarihi yığıntılar kölelerin kaldığı yerler olmalı.
Melanie Antik Taş Ocağı'nın incelenmesi, belki de sarımsağın Anadolu'ya buradan geçtiğini bizlere kanıtlayacaktır. Kim bilir?