YENİ YILDAN BEKLENTİMİZ

17.01.2024

2024 yılının nasıl geçeceğini tahmin etmek için kâhin olmaya gerek yoktur sanırım. 2023 yılından devraldığı olumlu-olumsuz gelişmeleri sürdüreceği bir gerçek. Gergin ve kritik bir yıl olacağı belli. Gelişmelere ve eğilimlere baktığımızda, farklı gelişmelerin yaşanmayacağını söyleyebiliriz.2024 yılının nasıl geçeceğini tahmin etmek için kâhin olmaya gerek yoktur sanırım. 2023 yılından devraldığı olumlu-olumsuz gelişmeleri sürdüreceği bir gerçek. Gergin ve kritik bir yıl olacağı belli. Gelişmelere ve eğilimlere baktığımızda, farklı gelişmelerin yaşanmayacağını söyleyebiliriz.
Global eşitsizlik ve adaletsizlikler devam edecektir. İklim değişikliğinin ve aşırı sıcakların insanların ve diğer canlıların yaşamlarını tehdit edeceği gerçeği önümüzde durmaktadır. İnsan sağlığı sorunlarında artışlar gözlemlenecektir. Bunun etkisi en çok yoksul dünya ülkelerinde görülecek, halk sağlığı tehlikede olacaktır. Aşırı yağışların, fırtınaların, toprak kaymalarının, denizlerin yükselmesinin insan kayıplarının olmasına, haritaların değişmesine yol açacağını söyleyebiliriz. İklim değişikliğinin, beraberinde getirdiği olumsuz yansımalar ekonomik büyümeyi de yavaşlatacağı bir gerçek. Felâket bölgelerinde yoksulluk ve çaresizlik katmerleşecek, yerini kaosa bırakacaktır. Bu olumsuzlukların sonucunda, milyonlarca insan göç yollarında bir yana, bir bu yana savrulacaktır. Böylesi durumların yaşanacağı ilk yerler; Afrika'nın sorunlu bölgeleri, Afganistan, Pakistan, Bangladeş, Hindistan, Ortadoğu, Güney Amerika olarak gösterebiliriz. Bu durumu fırsat bilen radikal grupların, küresel terör eylemlerini yoğunlaştıracağı gözardı edilemez. İsteklerini dayatıp, gıda güvenliğini de tehlikeye sokabileceklerdir.
Karamsar bir tablo çizdiğimi söylemeyin. Dünya üzerinde yoksulluk alabildiğince artıyor. Su kaynakları kıt-kanaat. 2015 yılında imzalanan Paris Sözleşmesi'nin dünya sıcaklık artışını en fazla 2 derece sınırlandırmayı öngörüyordu. Ama hesap tutmadı. Bilim insanlarının açıklamalarına göre, dünyanın sanayi öncesi döneme oranla 1,2 derece ısındığı tespit edilmiştir. Küresel ısınma sonucu yaşanacak iklim değişikliklerinin, milyonlarca insanın sağlık sorunlarıyla boğuşacağı, anlamına gelmektedir. Gerisini siz düşünün. Ayrıca bu yıl hızla başlayan ve 2024 yılında devam edecek olan yapay zekâ patlaması yaşanacaktır. Yeni teknolojilerin hızla gelişeni olurken, birçok insan işini kaybedecektir. Özellikle orta ve ileriki yaştaki çalışanlar işsizlikle karşı, karşıya kalacaklardır. Güdülü proğramlı aygıtlar ve robotlar emekçilerin yerine çalışacaktır.
Dünya ticaret savaşları yeni yılda daha çetin geçeceğe benziyor. Çin Halk Cumhuriyeti dünya liderliğine oynamaktadır. Çin ve Rusya'nın önderliğinde; Brezilya, Hindistan, Güney Afrika, Mısır, İran, Suudi Arabistan, Etiyopya, Birleşik Arap Emirleri ortak hareket edecekler. Bu gelişme, dünya jandarması Amerika'nın hiçte hoşuna gitmeyecektir. Sözde insan hakları, demokrasi söylemlerini arkasına alıp, yeni provokasyonlara girişebilecektir.
Gezegenimizin aldığı, büyük tahribatlar, ekosistemlerin taşıma kapasitesinin sınırını aşmış durumda. Yenileyebilme özelliğine sahip doğa, fosil yakıtlar yüzünden yenik duruma düştü. Yukarıdan beri sıraladığımız sorunları topladığımızda, durumun hiçte iç açıcı olmadığını görmekteyiz. Yeni yıla hep güzel dileklerle, beklentilerle girmek istiyoruz. Küresel eşitsizliklerin ve olumsuzlukların egemen olduğu bir dünyadan ne kadarcık bir beklentimiz olabilir ki?
Ama herşeye karşın umudumuzu yitirmeyelim. Mutlu yıllar...