Nehammer’in istifası

12.02.2025

1. Başbakan Karl Nehammer’in İstifası1. Başbakan Karl Nehammer’in İstifası4 Ocak 2025’te, Avusturya Başbakanı ve Avusturya Halk Partisi’nin (ÖVP) lideri Karl Nehammer, koalisyon görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından tüm görevlerinden istifa ettiğini açıkladı. Nehammer, Sosyal Demokrat Parti (SPÖ) ve liberal Yeni Avusturya Partisi (NEOS) ile üçlü koalisyon kurma amacıyla Ekim 2024’ten bu yana müzakereler yürütüyordu. Ancak, özellikle bütçe açığının kapatılması konusunda anlaşmazlıklar yaşandı ve NEOS’un 3 Ocak’ta görüşmelerden çekilmesiyle süreç çıkmaza girdi. Bu gelişmeler üzerine Nehammer, istifa kararı alarak, partisinin yeni bir liderle farklı koalisyon seçeneklerini değerlendirmesinin önünü açtı.
Nehammer’in İstifasının Arka Planı• Koalisyon Görüşmelerinin Çıkmaza Girmesi: Nehammer, 2024 seçimlerinden sonra FPÖ’yü hükümet dışında tutmak için SPÖ ve NEOS ile üçlü bir koalisyon kurmaya çalıştı. Ancak, partiler arasındaki anlaşmazlıklar süreci çıkmaza soktu.
Özellikle: • Bütçe açığı ve vergi reformları konularında büyük görüş ayrılıkları yaşandı. NEOS, kamu harcamalarının kesilmesini savunurken, SPÖ sosyal politikaları güçlendirme yanlısıydı. Göç ve sığınmacılar konusundaki politikalar da ciddi tartışmalara neden oldu. NEOS’un görüşmelerden çekilmesi, SPÖ-ÖVP koalisyonunu sayısal olarak imkansız hale getirdi.
ÖVP İçindeki Bölünmeler: ÖVP’nin kendi içindeki çatışmalar da Nehammer’in istifasında rol oynadı. Parti içinde: FPÖ ile işbirliği yapmayı savunan sağ kanat, Merkezde kalıp FPÖ’ye karşı net bir duruş sergilemek isteyenler şeklinde iki farklı eğilim vardı. Nehammer, merkez çizgide kalmaya çalışsa da, parti içindeki sağ kanadın baskısı onu zor durumda bıraktı.
• Seçim Sonuçlarının Etkisi: Eylül 2024 genel seçimlerinde ÖVP, büyük bir oy kaybı yaşayarak %23 seviyelerine düştü. 2019 seçimlerinde %37 oy alan ÖVP’nin bu gerilemesi, parti içindeki güveni sarstı ve Nehammer’in liderliği sorgulanmaya başlandı.
2. Hükümet Kurma Görevinin FPÖ’ye VerilmesiNehammer’in istifasının ardından, Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, 6 Ocak 2025’te aşırı sağcı Avusturya Özgürlük Partisi (FPÖ) Genel Başkanı Herbert Kickl’i hükümeti kurmakla görevlendirdi. Bu, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk kez aşırı sağcı bir liderin başbakanlık koltuğuna oturma ihtimalini gündeme getirdi. FPÖ, Eylül 2024’te yapılan genel seçimlerde %28,8 oy alarak birinci parti olmuştu. Daha önce diğer partiler FPÖ ile koalisyon yapmaya sıcak bakmazken, ÖVP’nin yeni lideri Christian Stocker’ın FPÖ ile koalisyon görüşmelerine açık olduğunu belirtmesi, bu sürecin önünü açtı. Kickl, hükümeti kurmak için ÖVP ile müzakerelere başladı.
3. FPÖ’nün İktidara Gelme İhtimaline Karşı Kitlesel Protestolar9 Ocak 2025’te, Viyana başta olmak üzere Avusturya’nın çeşitli şehirlerinde on binlerce kişi, FPÖ’nün hükümete gelme olasılığına karşı protesto gösterileri düzenledi. Viyana’da yaklaşık 25.000 kişi, aşırı sağcı politikaların ülkenin demokratik değerlerine zarar vereceği endişesiyle sokaklara döküldü. Göstericiler, ırkçılık, yabancı düşmanlığı ve antisemitizm karşıtı sloganlar atarak, olası bir FPÖ-ÖVP koalisyonuna tepkilerini dile getirdiler. Protestolar, sivil toplum kuruluşları, sendikalar ve çeşitli siyasi partilerin desteğiyle organize edildi.