Türkiye'de emekli olduktan sonra yurtdışında çalışma durumunda emekli aylığı kesilir mi?

09.08.2023

Türkiye’de 5510 sayılı "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu" öncesinde emekli aylığı bağlanmış bireyler, Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde çalışmaya başladığında, aylıklarının kesilip kesilmeyeceği konusunda net bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, söz konusu kanunun yürürlük tarihinden önceki sosyal güvenlik yasalarına göre malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmış kişiler, sözleşmeli bir ülkede çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmeyecektir.Türkiye’de 5510 sayılı "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu" öncesinde emekli aylığı bağlanmış bireyler, Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde çalışmaya başladığında, aylıklarının kesilip kesilmeyeceği konusunda net bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, söz konusu kanunun yürürlük tarihinden önceki sosyal güvenlik yasalarına göre malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmış kişiler, sözleşmeli bir ülkede çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmeyecektir.
5510 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesinden sonra emekli aylığı bağlanan kişiler için durum şu şekildedir:
Kanun'un yürürlüğünden sonra emekli aylığı bağlananlar için, öncesinde sigortalı olan ve belirli bir tarihten sonra malullük veya yaşlılık aylığı almaya hak kazanan bireyler, ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde çalıştıklarında aylıklarının kesilmez.
Sözleşme bulunmayan ülkelerde işe başlayan kişiler için durum şu şekildedir:
5510 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önceki sosyal güvenlik yasalarının hükümlerine ya da 2008/Ekim ayından sonra 5510 sayılı Kanun'un geçici 2. Maddesi uyarınca malullük veya yaşlılık aylığı almaya hak kazanan bireyler, ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış olan ülkelerde çalışmaya başladıklarında, geçmişte olduğu gibi aylık ödemeleri kesilmeyecektir.
5510 sayılı Kanun'a göre emekli aylığı alanlar için durum şu şekildedir:
5510 sayılı Kanun'un 30. maddesi uyarınca, yurtdışında çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren kesilir. Bu nedenle, 5510 sayılı Kanun'un yürürlük tarihi olan 01.10.2008'den sonra ilk defa sigortalı olan kişilerin yurtdışında çalışmaları durumunda emekli aylığı kesilir. Yabancı ülke ile sosyal güvenlik sözleşmesi olup olmaması fark etmeksizin, ilk defa sigortalı olan ve malullük veya yaşlılık aylığı almaya hak kazanan kişilerin yurtdışında çalıştıklarında aylıkları kesilir.
Diğer ülkelerde çalışmaya başlandığında aylıkların kesilme durumu söz konusu olmasına rağmen, bu konuda mevcut sosyal güvenlik sözleşmelerinde bir hüküm bulunmamaktadır. Sözleşmeli ülkede çalışmaya başladığında aylıkların kesilmesi konusunda düzenlemeler yapılmamış olsa da, gelecekte tadil edilen veya yeni imzalanan sosyal güvenlik sözleşmelerinde böyle bir hüküm yer alırsa, sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra çalışmaya başlayanların aylıkları kesilecektir. Eğer bu kuralı içeren bir sosyal güvenlik sözleşmesi yürürlüğe girer veya mevcut sözleşmelerde bu konuda bir değişiklik yapılırsa, bu husus ayrıca duyurulacaktır.
Genelgenin özetlenmiş sonucu şu şekildedir:
01.10.2008 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olan emekliler, yurtdışında çalışsınlar sözleşmeli veya sözleşmesiz ülke fark etmeksizin emekli maaşlarını kaybedeceklerdir. Ancak, 01.10.2008 tarihinden önce sigortalı olan ve emekli olanlar, yurtdışında çalışsalar bile maaş almaya devam edeceklerdir. Tek bir istisna durumu vardır: Sözleşmeli bir ülkede çalışırken o ülkeyle yeni bir sözleşme yapılırsa ve bu sözleşme maaş kesilmesini içeriyorsa, bu yeni düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra çalışmaya başlayanların maaşları kesilecektir.