2024 Avrupa Futbol Şampiyonası Türkiye Maçı İncelemesi

10.07.2024

2024 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Türkiye, son 16 turunda Avusturya'yı 2-1 mağlup etti. Bu zaferde Türkiye'nin gollerini Merih Demiral kaydetti. Ancak, Demiral'ın attığı gol sonrası yaptığı "Bozkurt" işareti dünya basınında geniş yankı uyandırdı. UEFA, bu gol sevinci nedeniyle Merih Demiral hakkında soruşturma başlatmış ve futbolcuya 2 maç men cezası verilmiştir. 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Türkiye, son 16 turunda Avusturya'yı 2-1 mağlup etti. Bu zaferde Türkiye'nin gollerini Merih Demiral kaydetti. Ancak, Demiral'ın attığı gol sonrası yaptığı "Bozkurt" işareti dünya basınında geniş yankı uyandırdı. UEFA, bu gol sevinci nedeniyle Merih Demiral hakkında soruşturma başlatmış ve futbolcuya 2 maç men cezası verilmiştir. 
Bu yazıda, UEFA Talimatlarına göre siyasi içerikli davranışların olası cezalarını ve süreci detaylıca inceleyeceğim. 
UEFA Disiplin Talimatı’nın 31. maddesi 4. fıkrası uyarınca, UEFA İcra Komitesi, UEFA Başkanı, UEFA Genel Sekreteri ve UEFA Disiplin Kurulları, müsabaka sırasında yaşanan etik ve disiplin kurallarına aykırı davranışlar için müfettişler görevlendirebilir. Atanan müfettiş, maç esnasında gerçekleşen etik ve disiplin ihlallerini soruşturur. Eğer yeterli delil bulursa ve ihlalin gerçekleştiği konusunda kuvvetli bir şüpheye sahipse, gerekçesini sunarak ilgili kişiyi UEFA Disiplin Kuruluna sevk eder. 
Merih Demiral ve Olası Cezalar Merih Demiral’ın "Bozkurt" işareti yapması nedeniyle UEFA yetkilileri, futbolcunun "Uygun Olmayan Davranışlarda" bulunduğu gerekçesiyle soruşturma başlatmıştır. Bu soruşturma, işaretin siyasi içerikli olup olmadığını belirlemeye yönelik olmuştur. UEFA Disiplin Talimatı uyarınca, siyasi içerikli davranışlar çeşitli cezalarla sonuçlanabilir. Soruşturmanın sonucunda, ihlalin gerçekleştiğine kanaat getirilmiş ve Merih Demiral'a 2 maç men cezası verilmiştir. UEFA Disiplin Talimatı m.6/2'de belirtildiği üzere, yeterli delil ve gerekçe bulunduğunda ceza verilmesi mümkündür. Ancak yeterli deliller mevcutsa ve ihlal gerekçelendirilmişse, UEFA Etik ve Disiplin Kurulu ceza verme yetkisine sahiptir. 
Emsal Nitelikteki Olaylar - Xherdan Shaqiri, Granit Xhaka ve Kartal İşareti: 2018 Dünya Kupası'nda İsviçreli futbolcular Shaqiri ve Xhaka, Sırbistan karşısında attıkları gol sonrası "Kartal" işareti yapmış ve 10.000 İsviçre Frangı para cezası almışlardır.  
- Wout Weghorst ve Aslan İşareti: 2021'de Hollanda-Gürcistan maçında Weghorst, "Aslan" işareti yapmış ancak herhangi bir ceza almamıştır. 
- Celtic Taraftarları ve Filistin Bayrakları: 2023’te Celtic taraftarları, Filistin bayrakları açmış ve kulübe para cezası verilmiştir. Ancak Bayern Munich’in Ukrayna bayrağı açma eylemi cezasız kalmıştır. 
Sonuç Müsabaka sırasında yapılan siyasi içerikli davranışlar UEFA tarafından bazen ihlal olarak değerlendirilmekte, bazen ise değerlendirilmemektedir. Merih Demiral’ın "Bozkurt" işareti hakkında yapılan soruşturma, bu eylemin siyasi içerikli olup olmadığını belirlemeye yönelik olmuştur. UEFA müfettişi ihlal tespit etmiş ve bu nedenle Demiral’a 2 maç men cezası verilmiştir. 
Merih Demiral’ın yapmış olduğu eylemin siyasi içerikte olup olmadığına değinmeksizin, UEFA müfettişinin yapacağı soruşturma sonucunda ihlalin mevcut olduğu kanaatine varılmıştır. Bu durumda, UEFA Etik ve Disiplin Kurulu, uyarı, kınama, para cezası veya müsabakadan men cezası gibi yaptırımları uygulayabilmektedir. Demiral'a verilen 2 maç men cezası, UEFA'nın bu tür davranışlara karşı aldığı sert tutumu yansıtmaktadır. 
Verilen bu karar da Türkiye'ye çifte standart uygulandığı görülmektedir. Xherdan Shaqiri ve Granit Xhaka'nın 2018 Dünya Kupası'nda yaptıkları "Kartal" işareti sonrası sadece para cezası ile cezalandırılması, Wout Weghorst'un "Aslan" işareti sonrası ceza almaması gibi örnekler, UEFA'nın tutarsız ve adil olmayan bir yaklaşım sergilediğini göstermektedir. Bu karar, UEFA'nın insana ve millete saygı tutumuyla örtüşmemektedir. 
UEFA’nın benzer eylemler için farklı cezalar vermesi, kurumun tarafsızlık ilkesine gölge düşürmekte ve çifte standart uygulandığı izlenimini yaratmaktadır. Merih Demiral’a verilen 2 maç men cezası, bu tür adaletsizliklerin ve çifte standart uygulamalarının bir örneği olarak öne çıkmaktadır. Bu tür kararlar, futbolun evrensel değerleri olan adalet, eşitlik ve saygı prensiplerine zarar vermekte, UEFA'nın güvenilirliğini sorgulatmaktadır.